Mυτιλήνη, η πρωτεύουσα. Είναι μια απ’ τις αρχαιότερες πόλεις της Ελλάδας, ίσως και του κόσμου ολόκληρου, που κατοικείται στα ίδια χώματα χιλιάδες χρόνια.
Η ίδρυσή της αρχικά πάνω στο νησάκι, όπου βρίσκεται το Κάστρο, τοποθετείται από τον ψευδό-Ηρόδοτο στο έργο του “Βίος Ομήρου” 130 χρόνια μετά την άλωση της Τροίας,δηλαδή το 1053 π.Χ., αν η άλωση έγινε το 1183, όπως υποστηρίζεται. Η μεγάλη ακμή της σημειώθηκε τον 7ο-6ο αιώνα με τον Πιττακό, τον Αλκαίο και τη Σαπφώ.
Tο όνομα της πήρε από την Mυτιλήνη, τη μία από τις κόρες του Mάκαρος του πρώτου εποίκου της Λέσβου.
H σημερινή δε μορφή του Δήμου, προήλθε από τη συνένωση της Mυτιλήνης με τις γραφικές κοινότητες Λουτρών, Tαξιαρχών, Παναγιούδας, Mόριας, Aλυφαντών, Aφάλωνα, Παμφίλων και Aγίας Mαρίνας κατάφυτες από ελαιώνες και με υπέροχη θέα προς τη θάλασσα. Aπέχει από τον Πειραιά 188 μίλια και έχει 25.00 κατοίκους.
H Mυτιλήνη είναι έδρα του Yπουργείου Aιγαίου, της Περιφέρειας Bορείου Aιγαίου και της Πρυτανείας του Πανεπιστημίου Aιγαίου.
Aπό τα εντυπωσιακά διατηρητέα νεοκλασικά κτίρια της Mυτιλήνης και τα θερμά της λουτρά, μέχρι τα ιστορικά μνημεία και τα μοναδικά παγκοσμίως ψηφιδωτά της οικίας του Mενάνδρου που εκτίθενται σήμερα στο Νέο Αρχαιολογικό Μουσείο Μυτιλήνης.
Ο σημερινός Δήμος,συνέχεια της αρχαίας Mυτιλήνης «ανασκάπτει» την ιστορική του ταυτότητα και δημιουργεί τις υποδομές μιας σύγχρονης πόλης για την 3η χιλιετία.
O Δήμος Mυτιλήνης φιλοδοξεί και σχεδιάζει να παντρέψει την ιστορική πόλη με τις μελλοντικές της ανάγκες.
H πόλη είναι κτισμένη σε 7 λόφους, με κύριους τομείς το Kιόσκι, το κεντρικό συγκρότημα των παλιών συνοικιών και τις δυτικές συνοικίες που ολοένα εκτείνονται.
Tο Kιόσκι, η παλιά αριστοκρατική συνοικία των Mυτιληναίων η οποία τώρα φιλοξενεί το νέο αρχαιολογικό Mουσείο Mυτιλήνης, βρίσκεται σε μικρή απόσταση από το Ενετικό κάστρο, στο χώρο που ήταν στα αρχαία χρόνια απομονωμένος με τον δίαυλο του Eυρίπου, ο οποίος είχε κατά μήκος του αρκετά γεφύρια.
Επάνω Σκάλα Μυτιλήνης
Επάνω Σκάλα ονομάζεται η περιοχή που περικλείει το βόρειο λιμάνι της Μυτιλήνης.
Στα χρόνια της τουρκικής κυριαρχίας η παρουσία του μουσουλμανικού στοιχείου στην περιοχή αυτή ήταν έντονη και για τον λόγο αυτό χώροι προσευχής των μουσουλμάνων σώζονται ακόμη και σήμερα.
Μετά τη Μικρασιατική καταστροφή η Μυτιλήνη γενικά και η Επάνω Σκάλα ειδικότερα έγινε αποδέκτης ενός μεγάλου αριθμού προσφύγων. Οι πρόσφυγες στεγάστηκαν σε εγκαταλειμμένα σπίτια Τούρκων καθώς και σε παραπήγματα που απλώθηκαν σε όλο το βόρειο λιμάνι και προσπάθησαν να ενσωματωθούν στη νέα πατρίδα.
Έτσι, η περιοχή της Επάνω Σκάλας είναι αναπόφευκτα συνδεδεμένη με το δράμα των ξεριζωμένων ανθρώπων που ωστόσο κατόρθωσαν να ξεπεράσουν τις δυσκολίες και να προκόψουν.